Kayar Kalıp
Kayar Kalıp Nedir?
Kayar Kalıp Sistemi genellikle betonarme perde yoğunluğu fazla olan yüksek yapılarda kullanılır. Yüksek yapıların kısa zamanda inşa edilmesini sağlar ve kesintisiz beton dökümü gereken yerlerde kullanılır. Kayar kalıp sistemi, kalıpların hidrolik ekipman ile sürekli olarak yükseltildiği bir sistemdir. Kayar kalıp sistemi kule, baca, silo, soğutma kulesi projesi bu sisteme göre hazırlanmış yapılar, TV kuleleri, viyadük ayakları v.b. her türlü prizmatik, silindirik, konik, hiperbolik – paraboloit yapıya uygulanabilir.
Kayar Kalıp Sisteminde genellikle yapılacak olan yapının betonarmesini dökmek için bir defa kurulur ve kalıp söküm işlemi, beton bitimine kadar bir daha yapılmaz. Bu durumdan dolayı işçiliği oldukça düşüren ve maliyetleri aşağıya çeken bir sistemdir.
Betonarmede saplama deliklerinin oluşmaması sızdırmazlığı kendiliğinden oluşturduğu için ayrıca bir tercih sebebi olmaktadır. Beton dökümü sürekli yapıldığı için soğuk derz oluşmamaktadır. Kayar kalıbın yükselme hızı yaklaşık 3 ila 4 m /gün’ dür. Bu kalıp sistemi düşey ve yatay hareketli kalıp sistemidir. Silindirik veya
kübik projelerde, yalnız düşey olarak hareket eder. Konik ve prizmatik yapılarda ise hem düşey hem yatay olarak hareket eder. Yatay hareket kalıp da yapılan özel çözümlerle gerçekleştirilir. Bu da yapının projesine göre yapılmasını sağlar. Kalıp, bağlı bulunduğu karkas yapısı ile birlikte komple hareket eder. Hareketi sağlayan tırmanır tip hidrolik krikolardır. Krikolar, özel olarak birbirine eklenerek istenilen yüksekliğe çıkmayı sağlayacak şekilde imal edilen tırmanma çubukları üzerinde tırmanır. Tırmanma çubukları betonun içinde kılavuz borusunun bıraktığı boşlukta flambaj yapmadan tırmanmak için gerekli yükü taşır. Bu yöntem sürekli ve hızlı bir uygulamayı sağlamakla birilikte aynı zamanda ek bir iskele gereksinimini ortadan kaldırmaktadır. Ana ilke olarak, kalıp yüksekliği sınırlı, ufak boyutta, çift cidarlı, rijit konstrüksiyonlu ve zeminle bağıntısız asma bir sisteme dayanmaktadır. Kaldırma işleminin hızı saatte 10 – 30 cm’ dir. Her kaldırışta yaklaşık 2,5cm yükselme olmaktadır. Konstrüksiyon günde 3.00 – 4.00 metre yükselebilmektedir.